Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olan Atatürk, Türk milletinin daha iyi bir konuma gelebilmesi ve gelişebilmesi amacıyla pek çok yenilik yapmıştır. Atatürk tarafından yapılan inkılaplar, Türkiye’nin bugünkü modern halini almasında büyük bir rol oynamıştır. Atatürk ilkeleri 6 tanedir:
- Cumhuriyetçilik
- Milliyetçilik
- Laiklik
- Halkçılık
- İnkılapçılık
- Devletçilik
Cumhuriyetçilik İlkesi
Cumhuriyetçilik ilkesi, anayasada yer alan ve değiştirilemeyen bir maddedir. Cumhuriyetçilik ilkesi din, dil, ırk ayrımı yapılmaksızın halkın halk tarafından yönetilmesini sağlamaktadır. Bu ilkenin gelişmesi için saltanat kaldırılmış, seçme ve seçilme hakkı getirilmiş, ordunun siyaset ile olan ilişkisi kesilmiş, siyasi partileri kurulmuş ve TBMM açılmıştır. Bu ilke, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli ilkelerinden bir tanesidir.
Milliyetçilik İlkesi
Milliyetçilik ilkesi, tüm dil, din ve ırklara saygı duyulduğunun bir kanıtıdır. Öncelikle Türk milletinin huzur ve bağımsızlık çerçevesinde yaşadığını, sonrasında ise milletimizin tüm milletlere karşı saygılı olduğunu belirten bir ilkedir. Bu ilkeye bağlı olarak milliyetçiliği benimseyen yeni bir ülke kurulmuş, TDK ve TKK kurularak milli değerler arttırılmış, kapitülasyonlar kaldırılmış, yabancı firmalar millileştirilmiş, ülkedeki okulların eğitim dili Türkçe yapılmış, Türk alfabesi kabul edilmiştir.
Laiklik İlkesi
Laiklik ilkesi, Türkiye Cumhuriyeti yönetimindeki devlet işleri ile dinin birbirinden ayrılması durumudur. Laiklik ilkesi ile birlikte ülkenin resmi dini olarak kabul edilen İslam anayasadan çıkartılmıştır. Bu sayede Türk milleti istediği dine inanç gösterebilmekte ve rahat bir şekilde ibadet edebilmektedir. Laiklik ilkesi kapsamında saltanat kaldırılmış, medeni kanun kabul edilmiş, medreseler kapatılmış, halifelik sonlandırılmış, milletvekillerinin yemin etme şekilleri değiştirilmiştir.
Halkçılık İlkesi
Halkçılık ilkesi, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde yaşamını sürdüren her bireyin eşit olmasını vurgulamaktadır. Halkçılık ilkesi sayesinde tüm millet eşit şartlara sahip olmuştur. Bu ilke, milliyetçilik ve cumhuriyetçilik ilkelerinin bir sonucu olarak doğmuştur. Halkçılık ilkesi kapsamında cumhuriyet ilan edilmiş, aşar vergisi ortadan kaldırılmış, kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınmış, sosyal hizmet kurumları açılmış, soyadı kanunu kabul edilmiş, millet mektepleri hizmet vermeye başlamıştır.
İnkılapçılık İlkesi
İnkılapçılık ilkesi, Türkiye’nin daha gelişmiş bir ülke olabilmesini sağlayan ilkedir. Mustafa Kemal Atatürk’ün görüşlerine göre, Türk milleti sürekli kendini yenilemelidir. Milletin yararına olan değişimler sayesinde modernleşmeler olmaktadır. İnkılapçılık ilkesi kapsamında Latin alfabe ve harfleri uygulanmaya başlanmış, tatil günü Cuma gününden Pazar gününe alınmış, takvim değişikliği yapılmış, kılık kıyafette modernleşmeye gidilmiş, şapka kanunu çıkartılmıştır.
Devletçilik İlkesi
Devletçilik ilkesi, ülkenin ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda kalkınması için oluşturulmuş bir ilkedir. Bu ilkeye göre, hem özel hem de devlet tarafından açılan kurumlar, kalkınma hareketlerine uyum sağlayarak ekonomik alanda iyi bir gelişme kaydetmiştir. Devletçilik ilkesi sayesinde kalkınma, üretim, yatırım gibi kavramlar benimsenmiştir. Devletçilik ilkesi kapsamında Sümerbank, Etibank, Denizbank kurulmuş, 1. ve 2. kalkınma planları oluşturulup yürürlüğe konmuş, milli koruma kanunu çıkartılmış ve özel girişimciler tarafından açılan kurumlar milli hale getirilmiştir.
Bütünleyici İlkeler
Atatürk tarafından oluşturulan 6 temel ilkenin yanı sıra, ülkenin gelişmesi ve bağımsızlaşması için belirlenmiş 6 bütünleyici ilke bulunmaktadır. Bu ilkelerin tamamı, 6 ilke ile doğrudan bağlantılıdır. Aşağıda yer alan listeye göz atarak bütünleyici ilkeleri öğrenebilirsiniz.
- Milli Birlik ve Beraberlik
- Milli Bağımsızlık
- Yurtta Sulh Cihanda Sulh
- Akılcılık ve Bilimsellik
- İnsan ve İnsanlık Sevgisi
- Çağdaşlaşmak ve Batılılaşmak
Atatürk İlkeleri Türk Milletine Ne Kazandırdı?
Atatürk ilkeleri, Türk milletinin bugünlere gelebilmesinin yegâne sebebidir. Atatürk ilkeleri, Türk milletinin gelişebilmesi, bağımsızlaşması, çağdaş düzeye erişebilmesi, eşit şartlar altında yaşanabilmesi için oldukça önemlidir. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk sayesinde elde ettiğimiz haklar, çağın üzerindedir. Pek çok ülkeye kıyasla kadınların hak sahibi olması, insanların soyadı kullanmaya başlaması, ülke birliğinin kurulması, Atatürk sayesinde erken gerçekleşmiştir.
