Yazım kuralları oldukça fazla içerik kapsamaktadır. Bundan dolayı farklı başlıklara ayrılmıştır. Bu ayrılma yapılarak anlatımın kolaylaşması sağlanmaya çalışılmıştır. Başlıklar kısaca;
- Büyük harf kullanımı
- Sayıların yazımı
- Birleşik kelimelerin yazımı
- Kısaltmaların yazımı
- Eklerin yazımı
İmla kuralları arasında bulunmaktadır. Bu başlıklara ayrılan yazım kuralları başlıkların içerisinde de başlıklara ayrılmıştır. Bunlar da birleşik kelimelerin yazımı konusu bitişik ve ayrı yazılan kelimelere olarak ayrılmış bir de eklerin yazımı konusu bağlaç ve soru ekleri olarak iki başlığa ayrılmıştır.
Büyük Harf Kullanımı
Büyük harf kullanımı incelendiği zaman fazla bir alan oluşturduğunu hemen anlarız. Büyük harf kullanımı cümle içerisinde dikkat edilmesi önemli hususlardan bir tanesidir. Zorunlu olarak büyük harf kullanılması gereken yerleri şöyle sıralayabiliriz ;
- Cümle ya da dizelere başlarken
- İsim, soy isim, takma isimler yazılırken
- İki nokta sonrasında cümleye devam ederken
- Saygı sözlerinde, unvanlarda, meslek ya da rütbelerde
- Hitap bildiren kelimelerin başında
- Din, lehçe ve mezhep isimleri yazılırken
- Mahalle ya da yer bildiren kelimeler kullanılırken
- Kurum ya da kuruluş isimlerinde
- Dergi ya da kitap isimlerinde
- Bayramlar ya da önemli tarihler yazılırken
Sayıların Yazımı
Sayıların yazımı oldukça fazla kullanımı olan yazım kuralları arasında yer almaktadır. adı üstünde yazım kuralları olduğu için sayıları da cümle içerisinde kullanırken dikkat edilmesi gereken yerler vardır. Bu kurallar;
- Cümle içerisinde kullanılan sayılar; para ya da ölçü bildirdiği zaman rakam ile yazılmalıdır.
- Cümle içerisinde kullanılan sayılar; saat bildirmek için kullanılmış ise hem yazı hem rakamla yazılabilmektedir.
- Birden daha fazla kelime içeren sayıların yazımı ayrı ayrı olmalıdır.
- Sayı kesirlerinin ayrılma durumunda noktalama işaretlerinden virgül kullanılmalıdır.
- Bir sayı ek alacak ise bu sayıya yalnıza kesme işareti getirilmelidir.
Birleşik Kelimelerin Yazımı
Birleşik kelimelerin yazımı konusunun da iki başlık olarak ayrıldığından bahsetmiştik. Bu başlıklar kelimenin bitişik ya da ayrı yazılma durumudur. Bunlar baz alınarak oluşturulan yazım kuralları şu şekildedir;
Bitişik yazılan kelimeler
- Ses düşmesi bulunan kelimeler
- Birleşme durumu ile anlamını değiştiren kelimeler
- Birden fazla ögesinde çekimli fiil bulunan kelimeler
- Emir kipi almış aldıktan sonra da kalıplaşmış kelimeler
- Ara yön bildirimi yapan kelimeler
- Ev ya da hane kelimelerinin kullanılması ile birleşik kelime olanlar
Ayrı yazılan kelimeler
- Ses düşmesi olmayan sözcükler
- Anlam değişikliği almamış sözcükler
- Sıfat olarak renkten önce kullanılan kelimeler
- İç, sıra, ya da dış kelimeleri ile oluşturulan sözcükler
- Uğurlama bildiren sözcükler
- İyi dilek bildiren sözcükler
Kısaltmaların Yazımı
Kısaltmaların yazımı, yazım kuralları başlıklarında en net hatlara sahip olandır. Bu kurallar;
- Özel isimlerin kısaltılması durumunda büyük harf ile başlanır, nokta ile bitirilir.
- Kurum ya da kuruluş kısaltmasında bütün harflerin yazımı büyük olmalıdır ve aralarında nokta bulunmalıdır.
- Ölçü bildiren kısaltmalar için küçük harf kullanılmalıdır, sonlarına noktalama işareti koyulmamalıdır.
- Kısaltılan bir sözcük ek alırken; kısaltma büyük harf kullanılarak yazılmış ise harflerin okunuşuna göre devam edilir.
Eklerin Yazımı
Bağlaç görevi gören –da ve –ki ekleri kullanılmadan önce gelen sözcükten muhakkak ayrı olarak yazılmalıdır. Bunun ile birlikte soru ekleri de mutlaka kullanımında önce gelen sözcükten ayrı yazılmalıdır. Ayrıca soru eki kelimeye bakılıp ona göre ünlü uyumu sağlanmalıdır.
Örnek Yazım Hataları
Yazım kurallarının 5 başlığa ayrıldığını belirtmiştik. Bu başlıklara dikkat edilmemesi durumunda yazım hatası oluşmaktadır. Bunlara başlıca örnek verecek olursak;
- Bu akşam Yüzbaşı Ahmet, koğuşu ziyarete geldi.
- Ezan sesini hoş bulan Hristiyan din değiştirmeyi düşündü.
- Dönem sonu not ortalamam 3,25 olarak hesaplanmış.
- Üzerinde bulunan göleğin açık yeşil rengini her yerde aradık.
- Sorunumuzu patrona da anlatmalıyız.
- Benim için yemek ayırdınız mı ?
Örnek Yazım Hatası Soruları
Aşağıda yer alan cümlelerin hangisinde yazım yanlışı bulunmaktadır ?
- Yeni yatağı pirensesler için yapılmıştı.
- Akşamüstü meydan doluydu.
- Pek çok çocuk markete gitti.
- Ağzı bozuk adamlar vardı.
- Sizinle gelebilir mi?
Burada A şıkkında bulunan pirensesler yazımı yanlış olmuştur. Kelimenin doğru yazımı prenses olacaktır.
Aşağıda yer alan cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yer almaktadır ?
- Ayağı çamura bataçıka bir hal oldu.
- Mavi gökyüzüne daldım.
- İnan çok zorsun.
- Aslanlar gibi kükremeyi seviyor.
- Hikaye başından sonuna bu kadar.
Bu soruda A şıkkında bulunan bataçıka ikilemesinin yazımı yanlış olmuştur. İkilemelerin yazım kuralları başkadır. Bata çıka ayrı yazılan ikilemeler arasında bulunmaktadır.
