Noktalama işaretleri ve anlamları kısaca

Türk Dil Kurumu’nun (TDK) belirlediği noktalama işaretleri ve kullanımları şu şekildedir:

1. Nokta (.): Cümle sonunda, kısaltmalarda ve rakamlardan sonra kullanılır.
2. Virgül (,): Cümle içinde duraklamayı belirtir ve bazı öğeleri birbirinden ayırır.
3. Noktalı Virgül (;): Cümleler arası ilişkiyi belirtmek için ve virgülden daha fazla bir duraklama gerektiren durumlarda kullanılır.
4. İki Nokta (:): Anlatımı genişletecek bir açıklama ya da alıntı yapılacağını belirtir.
5. Üç Nokta (…): Cümle ya da anlatımın kesildiğini, devam ettiğini ya da bir sonucun olduğunu belirtir.
6. Soru İşareti (?): Bir sorunun sonunda kullanılır.
7. Ünlem İşareti (!): Duygusal ifadelerin ve emir cümlelerinin sonunda kullanılır.
8. Tırnak İşareti (“): Alıntıları belirtmek ve özel adları vurgulamak için kullanılır.
9. Tek Tırnak İşareti (‘): Sözcüklerin çekim eklerini, bazı kısaltmalarda ve sözcüklerin yabancı olduklarını belirtmek için kullanılır.
10. Parantez (()): Bir cümle içinde ek bilgi vermek için kullanılır.
11. Kısa Çizgi (-): Eksik bırakılan bir sözcüğü, sözcükler arası ilişkiyi belirtir.
12. Uzun Çizgi (—): Cümle içinde bir duraklama yapmak, bir konuyu değiştirmek veya cümleye bir açıklama eklemek için kullanılır.
13. Ayraç ( / ): Alternatifleri göstermek, sayılar arasında oranı belirtmek veya tarihleri yazmak için kullanılır.
14. Elips (…): Bir cümleyi veya düşünceyi tamamlanmamış bırakmak için kullanılır.

Bu kurallar genel anlamda TDK’nın noktalama işaretlerine dair kurallarıdır. Ancak her bir noktalama işaretinin kullanımıyla ilgili daha detaylı bilgi almak için TDK’nın resmi internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Noktalama işaretleri örnek cümleler

1. Nokta (.): Bugün hava çok güzel.
2. Virgül (,): Kitapları okurken, not almayı severim.
3. Noktalı Virgül (;): Çok çalıştım; ancak sınavı geçemedim.
4. İki Nokta (:): Şunu unutma: Her zaman senin yanındayım.
5. Üç Nokta (…): Birazdan geleceğim…
6. Soru İşareti (?): Bu hafta sonu sinemaya gidelim mi?
7. Ünlem İşareti (!): Bu durumu hemen çöz!
8. Tırnak İşareti (“): Albert Einstein’ın dediği gibi, “Hayal gücü, bilgiden daha önemlidir.”
9. Tek Tırnak İşareti (‘): Türkiye’nin en büyük şehri İstanbul’dur.
10. Parantez (()): Cem (kardeşim) bugün okula gitmedi.
11. Kısa Çizgi (-): Uzun-uzun anlatman gerekmiyor, anladım.
12. Uzun Çizgi (—): En sevdiğim roman —ki bu sık sık değişir— şu an için “1984”.
13. Ayraç ( / ): Cevabınızı Evet/Hayır şeklinde belirtiniz.
14. Elips (…): Gitme demeyeceğim…

Bu ifadeler, noktalama işaretlerinin esas kullanım şekillerini yansıtmaktadır. Fakat her bir noktalamayı daha karmaşık ve farklı durumlarda da kullanabiliriz. Bu nedenle, verilen örnekler noktalama işaretlerinin genel kullanımını anlamak için basit birer referanstır.

TDK’da kaç tane noktalama işareti vardır?

Türk Dil Kurumu’nun belirlediği ve Türkçe’de kullanılan noktalama işaretlerinin sayısı 14’tür. Bu noktalama işaretleri ve isimleri şunlardır:

• Nokta (.)
• Virgül (,)
• Noktalı virgül (;)
• İki nokta (:)
• Üç nokta (…)
• Soru işareti (?)
• Ünlem işareti (!)
• Tırnak işareti (“)
• Tek tırnak işareti (‘)
• Parantez (())
• Kısa çizgi (-)
• Uzun çizgi (—)
• Ayraç (/)
• Elips (…)