Noktalama işaretleri, yazıların doğru şekilde okunması ve anlaşılması için çok büyük önem taşıyan işaretlerdir. Yazılar aracılığı ile duyguların ve düşüncelerin daha doğru ifade edilmesi noktalama işaretleri ile kolaylaşmaktadır. Noktalama işaretleri, cümlelerin yapısını, sözün vurgu yerlerini ve söylem tonları gibi özellikleri belirtir. Peki, noktalama işaretleri ve görevleri nelerdir;
Nokta (.)
Nokta (.) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Cümlelerin sonuna konur.
- Bazı kısaltılan kelimelerin sonuna konur.
- Sayılardan sonra sırayı göstermek için konur.
- Yazılarda maddeleri belirten rakam ya da harflerden sonra konur.
- Tarih yazımlarında, gün, ay ve yılı gösteren sayıları ayırmak için konur.
- Dört ve dörtten büyük sayıların arasına konur.
- Matematik işlemlerinde, çarpma işareti yerine kullanılır.
Virgül (,)
Virgül (,) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Sıralanarak yazılan kelime ve kelime gruplarının arasına konur.
- Sıralı cümlelerin ayırılması için konur.
- Uzun cümlelerde yüklemden uzak olan özneyi belirtmek için konur.
- Tekrar eden kelimelerin arasına konur.
- Konuşma cümlelerinde alıntı cümlenin bitimine konur.
- Hitap kelimelerinden sonra konur.
- Özne yerine kullanılan zamirlerden sonra konur.
- Rakam yazılışlarında kesirleri ayırmak için konur.
Noktalı Virgül (;)
Noktalı virgül (;) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Cümle içerisinde virgül ile ayrılmış cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
- Ögeleri arasında virgül olan sıralı cümleleri ayırmak için konur.
- İkiden fazla eş sözcük arasında virgül olan cümlelerde özneden sonra konur.
İki Nokta (:)
İki nokta (:) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Kendisiyle ilgili örnek verilecek olan cümlenin sonuna konur.
- Kendisiyle ilgili açıklama yapılacak olan cümlenin sonuna konur.
- Uzun ünlü harfleri göstermek için konur.
- Diyaloglarda konuşan kişiyi belirten sözlerden sonra konur.
- Matematik işlemlerinde bölme işareti yerine konur.
Üç Nokta (…)
Üç nokta (…) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Anlatımı bitmemiş cümlelerin sonuna konur.
- Açık şekilde yazılamayan kelimelerin yerine konur.
- Cümleye daha güçlü bir ifade katmak için konur.
- Diyaloglarda yeterli bulunmayan cevapların sonuna konur.
Soru İşareti (?)
Soru işareti (?) kullanımı ve görevi şöyledir;
- Soru cümlelerinin sonuna konur.
Kısa Çizgi (-)
Kısa çizgi (-) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Satır içerisine sığmayan kelimeleri bölmek için konur.
- Cümle içinde geçen ara sözlerde konur.
- Heceleri belirtmek için konur.
- Kök ve ekleri, kelimelerin gövdelerinden ayırmak için konur.
Uzun Çizgi (—)
Uzun çizgi ( — ) işaretinin kullanımı ve görevi şöyledir;
- Konuşmaların başına konur.
Eğik Çizgi (/)
Eğik çizgi (/) işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Adres yazarken adres bilgilerinin arasına konur.
- Matematik işlemlerinde bölme işareti yerine konur.
- Tarih yazımlarında gün, ay ve yılı ayırmak için konur.
Tırnak İşareti (“ ”)
Tırnak işareti (‘’ ‘’) kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Aktarılan sözler yazılırken kullanılır.
- Vurgulanması gereken sözler için kullanılır.
Tek Tırnak İşareti (‘’)
Tek tırnak işareti (‘’) kullanımı ve görevi şöyledir;
- Tırnak içerisinde verilmiş bir cümlenin içerisinde tırnak içine alınması gereken kelimeler varsa kullanılır.
Yay Ayraç ( )
Yay ayraç () işaretinin kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Cümlelerin dışında verilen ek bilgiler için kullanılır.
- Alıntı yapılan eseri göstermek için kullanılır.
Köşeli Ayraç [ ]
Köşeli ayraç [ ] işaretinin kullanımı ve görevi şöyledir;
- Kaynakçalarda belirtilmek istenen ayrıntılar için kullanılır.
Kesme İşareti (‘)
Kesme işareti (‘) kullanımı ve görevleri şöyledir;
- Özel isimlere gelen durum ve iyelik eklerini ayırmak için konur.
- Kısaltma ve sayılara gelen eklere konur.
